Amortisman, maddi veya maddi olmayan varlıkların zamanla eskimesi, yıpranması veya değer kaybetmesi sonucu oluşan maliyetin muhasebeleştirilmesi sürecidir.
TDK’ye göre amortisman, “bir malın zamanla aşınması ve değer kaybetmesi sonucu oluşan zarar” anlamına gelir.
Kelimenin kökeni Fransızca “amortissement” kelimesinden gelir ve “azaltma, değer düşme” anlamını taşır.
Amortisman nasıl hesaplanır?
Amortisman hesaplaması, bir varlığın kullanım süresi boyunca maliyetinin belirli aralıklarla gider olarak kaydedilmesiyle yapılır. En yaygın amortisman yöntemleri şunlardır:
Doğrusal (Eşit Taksitli) Amortisman Yöntemi
- Varlık maliyeti, kullanım ömrü boyunca eşit oranlarda gider olarak yazılır.
- Formül: (Varlığın maliyeti – Hurda değeri) ÷ Kullanım süresi
Azalan Bakiyeler Yöntemi
- İlk yıllarda daha fazla amortisman ayrılır, sonraki yıllarda daha az gider yazılır.
Üretim Miktarına Göre Amortisman Yöntemi
- Varlık ne kadar kullanılırsa o oranda amortisman gideri hesaplanır.
Fevkalade (Olağanüstü) Amortisman
- Beklenmedik durumlar (doğal afet, yangın vb.) nedeniyle hızlandırılmış amortisman ayrılmasıdır.
Amortisman nerelerde kullanılır?
Amortisman, özellikle işletmelerin mali planlamalarında yaygın olarak kullanılır:
- Gayrimenkul: Binalar ve ofisler zamanla değer kaybeder.
- Makine ve ekipmanlar: Üretim tesislerinde kullanılan makineler eskidikçe amortisman gideri olarak yazılır.
- Araçlar: Şirket araçları, kullanım süresi boyunca değer kaybeder.
- Bilgisayar ve teknoloji ekipmanları: Teknolojik cihazlar hızla eskidiğinden, amortisman uygulaması sıkça kullanılır.
- Patent ve yazılım gibi maddi olmayan varlıklar: Lisans ve marka değerleri de zamanla amortismana tabi tutulur.
Amortisman neden önemlidir?
- Vergi avantajı sağlar: Şirketler amortisman giderlerini muhasebeleştirerek vergi yüklerini azaltabilir.
- Gerçekçi maliyet hesaplamasına yardımcı olur: İşletmeler, varlıklarının kullanım ömrü boyunca finansal planlarını yapabilir.
- Şirket değerlemesinde etkili olur: Amortismanın doğru hesaplanması, şirket bilançosunun sağlıklı olmasını sağlar.
Gelecekte, dijital muhasebe yazılımları ve yapay zeka destekli finansal yönetim sistemleri sayesinde amortisman hesaplamalarının daha otomatik hale gelmesi beklenmektedir.
Yorumlar kapalı.