İsviçre’deki Lozan Politeknik Üniversitesi’nde doktora öğrencisi olan Mohammad Samizadeh Nikoo, vanadyum dioksit (VO2) üzerine yaptığı araştırma sırasında tesadüfi bir keşfe imza attı.
Yapay zeka alanında çığır açabilir
Tez yazısı için elektronikte kullanılan VO2 bileşiğinin bir durumdan diğerine geçişinin ne kadar sürdüğünü araştıran Nikoo, materyalin yapısında bir “hafıza etkisi” gözlemledi.
Hafıza etkisi insan beynindeki nöronlara benzetilirken VO2’nin bu özelliğe sahip ilk materyal olduğu açıklandı. Nikoo’nun bulguları hakemli Nature dergisinde yayınlandı.
Söz konusu keşfin özelikle “veri işleme ve depolama teknolojilerinin geleceğinde ve yapay zeka alanında” devrim niteliğinde etkileri olabileceği düşünülüyor.
Daha çok sensor teknolojisinde kullanılan VO2 materyalinin potansiyel uygulama alanları arasında “hafıza kartları, faz değiştirme anahtarları, akıllı pencereler ve sıcaklığa bağlı olarak soğuyan veya ısınan çatılar ile havacılık iletişim sistemleri” bulunuyor.
“Geçmişini hatırlıyor”
Araştırmacı Nikoo, konuya ilişkin demecinde, “Vanadyum oksit nöronlara benzer aktiviteler gösterebilir, yani nöronlara çok benzeyen belirli koşullar altında elektrik akımını geçirebilir” açıklamasında bulundu.
Yapılan deneylerin birinde, bir VO2 numunesine elektrik akımı uygulandı. Deney sonucunda elektrik akımı, diğer tarafından çıkana kadar materyal boyunca hareket etti ve numunenin durumunun değiştiği gözlemlendi. Akım geçtikten sonra materyalin eski durumuna geri döndüğü de ifade edildi.
Ardından, ikinci bir deney kapsamında elektrik akımı numuneye tekrar uygulandığında, durum değiştirme süresinin azaldığı ve bunun da materyalin geçmişiyle doğrudan alakalı olduğu kanıtlandı.
Laboratuvar başkanı Profesör Elison Matioli, “VO2 ilk aşama geçmişini ‘hatırlıyor’ ve bir sonrakini tahmin edebiliyor” açıklamasında bulundu.
Hatırlama süresi daha uzun olabilir
Öte yandan, VO2’nin hafıza etkisinin “3 saate kadar sürdüğü” kanıtlandı. Matioli, etkinin bir haftaya kadar da dayanabileceğini, fakat şu an bu deney için gerekli araçlara sahip olmadıklarını açıkladı.
Samizadeh Nikoo, “Birini tanıdığımızda beynimizde bir dizi nöron aktive ve bir anı oluşuyor. Aynı kişiyle tekrar karşılaştığımızda, bu nöronlar çok daha hızlı ve az enerji kullanarak aktive olabiliyor” ifadeleri ile VO2 reaksiyonlarının beynimizle nasıl benzerlik gösterdiğini aktardı.
Yorumlar kapalı.